Epiloog

Gisteravond was er naar goede gewoonte een feestje aan boord. Finlo de Schot had een fles whisky bij voor Frank, de expeditieleider, en die was zo vriendelijk van die open te doen: Caol Ila. Mmh, dat was gene krot.
Ik heb weer een hele hoop volk leren kennen en goede contacten gelegd met wetenschappers uit Bergen, Spitsbergen en Schotland. De mensen waren enthousiast over mijn foto's en er is weer sprake van komende expedities.

Herrie

Grijs en mistig. De wetenschappers hebben de ganse nacht doorgewerkt. Mijn kajuit ligt precies onder dek dus dat was een herrie van jewelste: winchen, metaal op metaal, bangklang. Gelukkig had ik oordopjes bij me. Onbijt gemist.
Nu is er niet veel meer te doen dan te wachten tot we terug in de haven zijn.

Kapp Lee

Vandaag gaan we een weerstation opzetten op een landtong. Eerst gaat er een ploeg op verkenning want er zitten nogal wat ijsberen in de omgeving, we kunnen ze zien vanaf de brug.
Wachten.
Na de lunch is het eindelijk zover: overlevingspak aan, met goed wat warme kleren eronder, en de Zodiac in. Er staat een ruwe zee en we worden onmiddellijk kletsnat. Gelukkig heb ik mijn fototas in een plastieken zak zitten. We landen op een lang, zwart zandstrand. Uitladen. Het is koud en er staat een strakke wind. Vijf man is gewapend met geweren, revolvers en verrekijkers. Die moeten wacht staan terwijl de rest aan het werk gaat. Plots duiken er twee Beluga-walvissen op, helemaal wit zijn die. Zwarte rotsen en witte sneeuw. Mist. Eindeloze vergezichten met een veeg roze aan de horizon. Machtige bergen.





Het weerstation heeft een GSM-verbinding en een batterij die de poolnacht meegaat. Als het licht terugkomt zorgen zonnepanelen ervoor dat de batterij weer oplaadt.


Eén van de dames heeft "frostbite" opgelopen: bevrozen voet. De kleine teen ziet lijkbleek en de onderkant van de voet donkerblauw. Dat moet voorzichtig met lauw water verzorgd worden. Eigenaardig, ik had helemaal geen last van de kou?!

Storfjorden

Het weer is uitzonderlijk kalm, bewolkt maar rustig.
Er wordt weer een verankerde boei (mooring) uitgezet.
Het is mistig en we zien niet veel. Plots duikt er een ijsberg op: blauw met roetzwarte aders. Veel is er verder niet te doen dus kijken we maar een beetje film.

De komende dagen gaan we aan land om een weerstation op te zetten. Hopelijk klaart het dan een beetje op want de omgeving is spectaculair.

Varen

Hele dag gevaren. Ruwe zee. Ik begin zeeziek te worden. Plat gaan liggen helpt. We ronden de zuidspits.

Isfjorden

De wetenschappers hebben de ganse nacht doorgewerkt in ploegen en hebben op verschillende plaatsen waterstalen genomen (CTD). Het is een stralende ochtend met open hemel. De zon komt nog heel even boven de horizon maar de winter is in aantocht en nu duurt het niet lang meer voor de poolnacht begint. In Tromsø duurt die 2 maanden maar hierboven duurt het 4 maanden. En donker hoor!
We varen nu terug naar Longyearbyen en vannacht gaat de tocht verder naar Storfjorden. Het krioelt er van de ijsberen en walrussen...

Vandaag is er internet aan boord, maar voor de rest van de expeditie niet. Verder verslag volgt later.


Foto: Billefjorden

Billefjord

08:00u, UNIS. Kennismaking met wetenschappers en studenten.
09:00u, alle hens aan dek, trossen los, we varen. Eerst naar Billefjorden, dat is een zijarm van Isfjorden. Daar ligt aan de overkant Pyramiden, een Russische nederzetting die eind jaren negentig plots verlaten werd. Een spookstad. Daar staan de kastrollen nog op tafel, de gazet ligt open en het speelgoed van de kinderen slingert rond. Macaber. De koolmijn werd van de ene dag op de andere niet meer rendabel gevonden en er werd beslist van de boel neer te leggen, zomaar ineens. De naam Pyramiden komt van de pyramidevormige bergtop vlakbij.

Aan het einde van het fjord komt een enorme gletsjer in zee uit: Nordenskioldbreen. De kilte slaat je om de oren. Twee massieve bergpieken rijzen er middenin omhoog.

Er wordt een verankerde boei (mooring) uitgezet met meetinstrumenten op verschillende dieptes aan de kabel bevestigd, en die blijft een heel jaar liggen.

Het eten aan boord is zoals gewoonlijk weer heel goed. Een luxeleventje eigenlijk want je hoeft alleen maar aan te schuiven.

Spitsbergen

Longyearbyen, Spitsbergen.
Het is hier zonnig weer en koud. Heb mooi uitzicht vanuit m'n kamer in het SAS-hotel. Morgen moeten we om 08:00u present zijn op UNIS, de universiteit van Spitsbergen. Om 09:00u vertrekt de boot. Dan varen we voorbij de Zuidspits en weer naar het noorden, Storfjorden in.
Zo dadelijk ga ik even naar café Kroa, daar hebben ze lekkere biefstukken, mmm.

Lance

Bipolar Atlantic Thermohaline Circulation (BIAC)

Vandaag bericht gekregen van de expeditieleider dat er plaats is voor mij aan boord van de Lance. Van 11 tot 17 oktober ga ik mee op expeditie naar de oostkust van Spitsbergen.

Doelen van de expeditie:
• Identify locations where dense water is formed (open ocean, shallow shelves)
• Study dense water formation processes; cooling, ice formation, convection
• Identify dense water pathways on shelves and in semi-closed basins
• Study the cascading of dense water towards the deep ocean
• Define physical and biogeochemical controls on ocean carbon biogeochemistry
• Investigate relationships between variability in deep-water formation, CO2 uptake rates and large-scale natural or anthropogenic climate forcing
• Obtain paleo-records of dense-water formation rates

Zo, nu weten jullie dat ook weer.

In oktober wordt het stilaan poolnacht over de Barentszee, een soort schemering, het vagevuur. Ik verwacht betoverende landschappen en de Aurora Borealis.

Tentoonstelling

Gisteren telefoon gekregen van de cultuurdienst van de provincie: of ik mijn foto's van de expeditie wil tentoonstellen in Kunstforening, het provinciaal museum voor moderne kunst. De Universiteit en het Polarinstitutt hadden mij aanbevolen en gaan samen met de cultuurdienst voor subsidies zorgen zodat ik die dingen treffelijk kan laten afdrukken en inkaderen. Ik moet jullie niet vertellen hoe tevreden ik hiermee ben zeker?

En er is nog meer: in oktober wordt er door de Universiteit van Spitsbergen (UNIS) en IPY een expeditie georganiseerd naar de Oostkust van Spitbergen: woeste wateren, steile kliffen, gletsjers en ijsberen. Of ik mee wil als fotograaf? En of! Van 10 oktober tot 18 oktober zit ik weer op de koude poolzee.

Hondeslee

We hebben een vriendin van Siv op bezoek, Marit. Ze woont in Tana met man en kinderen en ze hebben een sledehondeboerderie. Tana ligt nog 800 km noordelijker en het is er wondermooi. Ze willen er een toeristbedrijf beginnen en ik stelde voor van een fotoreportage te komen maken. Deal. Komende winter gaan we met z'n allen hondeslee rijen in Tana! Nog iemand zin om mee te gaan?

Culinair

Gefrituurde walvis. Mmm.
Men neme een walvissteak en snije daar dunne schijven van. Gooi dat in een marinade van ei, gember, chili, koriander, soyasaus, peper en zout. Beetje dille. Strooi sesamzaadjes over het vlees en duw die er een beetje in. Het geheel in de bloem rollen en dan een minuutje bakken in een wok met flink wat hete soyaolie. Heet serveren. Heerlijk.

Zeilen

Van 't weekend zijn we gaan zeilen met de Kallinika: een stalen zeilschip van 75 voet, van de befaamde Noorse milieuorganisatie Bellona. Een onvergetelijke trip. Eerst zijn we naar 't Karlsøya-festival gevaren, een muziekfestival op een klein eilandje. Zelden zoveel zatte flurken bij mekaar gezien, moventôh! Ook flink wat vis gevangen waar we "fiskekaker" van maakten, da's zowat hetzelfde als gehaktballetjes maar dan van vis. Héél lekker!

Veel foto's genomen van het schip, met alle zeilen gehesen. Zelf zat ik met de big chief Hauge in een snelle Valiant 850. Na de fotosessie zijn we dan naar Tromsø gevaren met die Valiant om nog wat mensen te gaan oppikken.

En onderweg, die aeon-oude bergen, dat was zó indrukwekkend, ik begon te daveren van de emoties en zat waarlijk te bleiten.

Zomer

Het is hier al enkele weken ronduit STRALEND weer, echt ongewoon, en warm. Vorige week was het zelfs 29°C in de schaduw. Geen idee waarom we naar Zuid-Frankrijk zouden gaan?

Bukta III

Verslag Buktafestival zaterdag 21 juli 2007 - Tromsø, Telegrafbukta
Foto's hier.

Druilerig en koud. In de loop van de dag stopt het met regenen.


Photo: Ole-Kristian Losvik. Copyright © All rights reserved.

Sivert Høyem & The Volunteers (NO) zijn al aan 't spelen als we nog aan de ingang staan aan te schuiven. Sivert is de zanger van Madrugada en treedt op met zijn soloband. Het was nog maar de vraag of hij zou komen, zo vlak na de begrafenis van zijn vriend en gitarist Robert Burås. Maar wegblijven, dat zou Robert nooit goedgevonden hebben. Zodus. Mannen toch, wat een concert, wat een uitstraling! Zonder twijfel het hoogtepunt van Bukta.
Als Sivert als laatste nummer - alleen op het podium, gitaar in de hand - The Kids Are on High Street aanheft (uit "The Deep End", beest van een plaat, moet-je-hebben), als eresaluut aan zijn dode gitarist, dan krijgen velen, velen het te kwaad en tranen huilen met tuiten, daar op het strand. Straffe kost.

Nebula (US) zat vast op één of ander luchthaven en als vervanging kregen we Johnossi (SE). Twee jonge Zweden - John en Ossi, LOL -: één akoestische gitaar en één drumstel. Zelden, zelden zo krachtig zien spelen gelijk die 2 helden hier: on-fokkin-gelooflijk!!! Wat die gasten uit hun instrumenten toverden was platslaand! Vergelijkingen met The White Stripes, ja, maar véél beter. En die drummer mannen: donderslagen, muilperen, jafsen, zonder weerga! En die gitarist, akoestisch met effectpedalen: geen noot te veel, héél duidelijk en spijkerhard! Samen, gelijk een Zwitsere klok! Duidelijk nog een hoogtepunt op Bukta.

Brut Boogaloo (NO), ongeschminkte hardrock uit Oslo.

Ash (IRL) Ben ondertussen lichtjes beschonken en het geheel gaat me een beetje voorbij.

Iggy & The Stooges (US)
Onmiddellijk de beuk erin met "Loose" en de toon is gezet. Loeihard, met Iggy in bloot bovenlijf en nul-vet-procent op dat podium. Fris. Tromsø gaat collectief uit den bol en Iggy nodigt een deel volk uit op het podium, as usual. Met een deel enthousiast gestrip als gevolg, hij moest er ns goed mee lachen. De stemming zit er flink in als ook Sivert Høyem mee komt zingen: No fun, my babe, no fun!
Zelf stond ik in mijne ruime, Duitse, leren motorjas uit de tweede wereldoorlog en m'n zeemansklak op mee te genieten als ik 2 beschonken Noren wijsmaak dat ik de manager van de Stooges ben. Nou, dat wilden ze met bolle ogen geloven, en of ik hun een "ottograph" kon bezorgen van The Man?

Bukta II

Verslag Buktafestival vrijdag 20 juli 2007 - Tromsø, Telegrafbukta
Foto's hier.

Druilerig weer en koud, net boven de 10 graden.
Later klaart het een beetje op en het stopt gelukkig met regenen. De weergoden zijn ons niet goed gezind precies?

Ik sta weer bier te tappen vandaag en zie Taliban Airways (NO) als eerste band aantreden. Bluesrock, worden nogal ns vergeleken met de Queens of the Stone Age. Een stevige band en ze zorgen voor een sfeervol begin van de dag.
Foto: Tor Arne Vestbø. Copyright © All rights reserved.

Dan duiken de New Bomb Turks (US) op: hoogoctaan, energieke skatepunk. De regen zette een beetje een domper op het enthousiasme van het publiek en de Turks deden ontzettend hun best om de sfeer erin te houden, en dat lukte ook.

Midlake (US), een intermezzo met rustige muziek. Maar de mannen zijn beter temperaturen gewoon in Texas. De zanger kloeg nogal, het was veels te koud en hij wou naar huis naar zijn madam. De zjos.

The Waterboys (UK) kwamen, zongen en wonnen. Say no more.
Zanger Mike Scott blogt over Bukta hier.

Big Bang (NO), waar al dat jong, Noors grut zo vol van is? Onbegrijpelijk. Popbandje met 1 hitje waar alle meisjesharten een tikske sneller van slaan ja. Maar op 't podium mepte die drummer er flink naast en speelde die gitarist een deel vals. Met een zeurderige zanger erbij was de maat vol en ik stond de hele zooi vanachter mijn tapkraan uit te schelden. Bende omhooggescheten verwijfden, in de zee ermee.

Supergrass (UK) sloot af.

Ben ondertussen flink afgepeigerd na 9 uren bier tappen en mijne rug voelt als een plank. Die kou hier kruipt in uw kleren en in uw knoken, letterlijk. Morgen is m'n vrije dag.

Bukta I

Verslag Buktafestival donderdag 19 juli 2007 - Tromsø, Telegrafbukta
Foto's hier.

Voorbije donderdag, vrijdag en zaterdag vond in Tromsø de vierde editie van het Buktafestival plaats. "Bukta" betekent baai en het festival gaat door op één van de mooiste stranden in Tromsø: het podium staat met de rug naar de fjorden, met de bergen aan de horizon. Het licht hellend terrein vormt een mooi amfitheater en de akoestiek is heel behoorlijk. Zelfs met zo'n 5000 man ter plaatse blijft het nog heel ruim. Dit jaar hebben we 15000 bezoekers mogen verwelkomen. Het festival is een non-profit organisatie en de boel draait grotendeels op vrijwilligers. Waaronder ikzelf, achter de tapkranen in de bar, daar waar een Belg thuis is.

De hoofdbar staat heel prominent op een heuveltje, zo'n 100m van het podium. Terwijl je werkt heb je uitstekend beeld en geluid.

Donderdag 19/7 begon met Ska Patrol (NO): Tromsø's enigste skaband met de middernachtzon, stokvis en Bob Marley als inspiratiebronnen. Acht man sterk worden ze omschreven als "Prozac in de poolnacht". Echte lolbroeken dus en dat was te horen. Als intro kon dit tellen!

Daarna was het de beurt aan The Hives (SE): spetterende, Zweeds punkrock van de bovenste plank. "Giganten uit het Oosten" zoals ze zichzelf noemen, en speelden de wei plat.

The Thermals (US) dan, van Oregon, met indierock. Niet veel van bijgebleven. Duh?, wot'appened?

Ondertussen is er flink wat volk gearriveerd en mijn tapkraan staat constant open. Pinten van een halve liter, prijs 7.5 €, dat kan tellen. Niet dat dat iemand tegenhoudt hoor, zat worden ze toch. Deze eerste avond tapten wij zo'n slordige 12000 pinten van een halve liter. Tel maar uit je winst.

Calexico (US) staat ondertussen op het podium en zorgt voor een verfrissing tussen al dat rockgeweld: TexMex Americana uit Tuscon, Arizona, met een warme mix van mexicaanse trompetten, akoestische gitaar, kontrabass, vibrafoon en latino temperament. Het weer en de sfeer is goed!

En dan waar heel veel Noren voor waren omhooggezakt, in denim en matrozenmuts: Turboneger (NO). Deathpunk, met Hank Von Helvete als frontman, een spekvent van meer dan honderd kilo en branie voor tien. Die staat daar in 'n Hollywoodpakske en bloot bovenlijf zijn pens te schudden, schaamteloos. Het is een vreugd om te zien. Zelf ook Noordnoren zijnde voelden ze zich op de thuiswei, dat was duidelijk. Enthousiasme à volonté en het publiek ging uit den bol.

Eén tragische noot: Robert Burås, de virtuoze gitarist van Madrugada werd vorige week dood aangetroffen in zijn appartement in Oslo. 31 jaar oud. Dit drukte de stemming in Noorwegen de afgelopen week, en zeker de rockscene was behoorlijk van de kaart. Hank nam even de tijd om Robert te eren en riep iedereen op voor 1 minuut uitgelaten jubel en applaus.

Foto: Tor Arne Vestbø. Copyright © All rights reserved.

Kajak

Ben van 't weekend een kajakcursus gaan volgen, voor beginners. Anderhalve dag met practische oefeningen in o.a redding en zelfredding, ronddraaien en uit de boot komen, remmen, omkeren, golftechniek... Heel interessant en veel geleerd. Heb me aangesloten bij de club en kan nu kajak en uitrusting huren voor een prik. Het is hier heel mooi deze tijd van 't jaar, nu de sneeuw zo in koeievellen op de bergen ligt en al het groen explodeert.

Epiloog

Vorige dinsdag landde ons vliegtuig in Tromsø, we zijn weer thuis, in de bewoonde wereld. Veilig, warm, asfalt, winkels, café's, kantoren, collega's, auto's, lente. De dagelijkse routine staat weer voor de deur en ik weet niet of ik daar wel zo gelukkig mee ben? Ik ben thuisgekomen met een schat aan beeldmateriaal: duizenden foto's - zowel digitaal als analoog - en 10 uur met video. Dat moet ik allemaal gaan bekijken en sorteren: er is wetenschappelijk materiaal, landschap, flora, fauna en veel technisch materiaal zoals boten en helicopters. Een job met andere woorden.
Ik krijg veel cred voor mijn werk en heb een schat aan contacten opgedaan: de kapitein van het schip zelve o.a, die heel tevreden was met de foto's die ik aan het schip heb gegeven. "Noorderling, je hebt je sporen achtergelaten aan boord, waar we je erg dankbaar voor zijn!" Wel, met kapitein Djupvik mag ik nog eens mee heb ik horen vertellen, hehe. Goeie relaties gemaakt met een deel wetenschappers van Norsk Polarinstitutt en van het nationale Metereologisk Institutt. Volgend jaar gaat deel twee van de expeditie, opnieuw naar de Framstrait, het pakijs voor de Groenlandse kust. En ik ben uitgenodigd.
En dan is er Geir, wat een vent! Hij woont en werkt op Spitsbergen en wij zijn goei vrienden geworden. Ik heb in ieder geval een stek in Longyearbyen en dat is een goeie zaak want daar is veel te beleven. Geir gaat volgende lente ijsberen filmen aan de oost- en de noordkant van de eilanden. Met een sneeuwscooter en een tent en een hoop gerief. En ge moogt eens raden, jawel, ik mag mee.

Isfjorden, Spitsbergen

We zijn vannacht aangekomen in Spitsbergen. Onze boot ligt voor anker in het IJsfjord en het is stralend weer. Vanavond is er een feestje voor de dokter aan boord die afzwaait. En dan gaan we nog een stapje zetten in Longyearbyen met de collega's.
Morgen is het opendeurdag en dan is de bevolking en de media welkom aan boord. Ik geef een diashow met een deel van mijn foto's. Dinsdag vliegen we allemaal naar huis.

Naar huis

Varen. 2800 l diesel per uur. Kruissnelheid.
Gisteren van 19u tot 01u in het luik in de boeg gezeten, ik was er niet weg te slaan, tot grote hilariteit van de crew en mijn collega's. Die konden me zien via een camera in de ankerruimte en op de duur brachten ze me zelfs een pak boterhammen.
Ik heb het ijsbreken weer gefilmd en ook veel foto's genomen. Toen het opklaarde en de late avondzon doorbrak lag er een gouden gloed over het ijs, terwijl de hemel weerspiegelde in de zee. Dat was zo mooi en poëtisch dat ik er tranen van in de ogen kreeg.

Vertrek

Mistige ochtend, -11°C en 87% luchtvochtigheid. In de loop van de namiddag klaarde het op en kwam de zon erdoor. De temperatuur steeg tot -5°C.
Zo, het zit er bijna op, vanavond vertrekken we richting Spitsbergen. Onze ijsplaat zal geleidelijk aan smelten, splitsen of samenklonteren met andere ijsformaties. Niets blijft lang hetzelfde in deze wereld.

Ik heb weer een afspraak om vanuit het luik in de boeg te gaan filmen, daar kijk ik naar uit!

Coördinaat: 76°41'N - 20°34'W: 13:00u

Portret

Het sneeuwt. -11°C.
Vandaag vroeg kapitein-luitenant Wingsternæs of ik wat portretjes van hem wou maken op het ijs. Met de boot op de achtergrond. Om cadeau te doen aan zijn moeder. Vertederend. Zeker als ge'm ziet: een boom van een vent met een kale kop en een norse blik. Scares the shit out of everyone, maar ik vind em heel tof en dat is wederzijds. Prachtig gevoel voor humor ook, we hebben al flink wat afgelachen. Ik heb aan deze intense 3 weken een aantal fijne vrienden overgehouden en dat is heel mooi meegenomen.

Daarna hebben we nog een wandeling gemaakt: langs de Wundergarten, over de Mare Tranquilis, into Area 51 en zo naar Mordor. Weer een paar mooie, blauwe details gefotografeerd.

Coördinaat: 76°46'N - 07°26'W: 19:00u

Mordor

Bewolkt en zacht weer. Ben met Boele het ijs opgegaan. Boele is een Nederlander die een paar jaar geleden met zijn gezin op Vengsøya is neergestreken. Boele is een GIS-man: Geografisch Informatie Systeem of het aanleggen van databases met informatie gelinkt aan locatie. Ongeveer. Knappe kop dus en het duurde niet lang voor ie werd aangeworven op NP. Boele ging gisteren gaten boren in het ijs om de dikte te meten en ik liep even mee. Na 3 gaten geboord kwamen we aan de rand van Mordor en daar lagen een paar indrukwekkende ijsbergen met blauw ijs. Sommige van deze landschappen zijn niet van deze wereld...



Arvid merkte vandaag op dat de zon op een heel andere plaats opkomt, alsof de wereld gedraaid was?! En wat blijkt, onze ijsplaat - waar het schip aan vasthangt - is zuidwestwaarts gedreven en heeft zich onderweg geroteerd! Zo'n 180 graden. Dat is een heel gek effect want onze kleine wereld ziet er nog steeds hetzelfde uit, alleen komt de zon plots in het "westen" op?!

Akkerijs

Eindelijk een helicoptertochtje voor Geir, Arvid en mij. Het weer is fantastisch: het is niet te koud en de zon schijnt. Arvid zat naast de piloot, Geir en ik op de achterbank. Voor de gelegenheid was de rechterdeur eraf gevezen en wij twee konden dan naar buiten hangen en filmen. We kregen veiligheidsriemen aan en werden vastgeklonken met een lijn. Een kwartier lang rondgevlogen over een betoverend landschap, nergens een teken van civilisatie te zien. We deden ook een paar spectaculaire fly-by's over het schip. Heel mooi ijs gezien en er ook een nieuwe naam voor gevonden: akkerijs.

Coördinaat: 77°01'N - 06°37'W: 24:00u

Azuur IV

Een prachtige, milde dag. Temperatuur -6°C en weinig wind. In de loop van de dag stijgt de temperatuur tot -3°C. Iedereen is opgewekt, er wordt duidelijk meer gelachen en luider gepraat in de kantine. Volgens Anna, een Russische marinebiologe, is het de lente in de lucht.
We maken een wandeling over het ijs. Er is in de verte een glimmerende, blauwe vlek zichtbaar op de vlakte en we gaan dat eens van dichterbij bekijken. Het blijkt een naakte blok blauw ijs te zijn. Met de zon hoog aan de hemel en in tegenlicht schijnt het ijs als een diamant, het is wonderlijk schoon.

De oceanologen zijn begonnen met namen te geven aan delen van de ijsplaat: Death Valley, Wundergarten, Area 51, Mordor, Mare Tranquilis.

Neptunus

Koning Neptunus is op bezoek en iedereen die voor het eerst in z'n leven de grens van 80° noord heeft overschreden wordt gedoopt. "Allemaal in onderbroek opstellen in de gang naar het helicopterdek" roept de intercom in militaire stijl. Neptunus heeft al de hele dag het schip onveilig gemaakt met zijn gebulderlach door die pesterige intercom: mwwoeoehahaaaaa.

Brr, in je blootje in een kouwe, natte, smalle gang vol ijsrook.
Eén voor één worden we opgehaald. Het is mijn beurt. Naar buiten en héél de bemanning staat op het helicopterdek, inclusief een opblaasbaar zwembad vol ijswater. Midden in die hoop volk staat Neptunus, met drietand en masker. Voor hem ligt een enorme plak ijs. "KNIEL STERVELING, PLAT OP JE BUIK, OP HET IJS, PLAT!!!, EN KIJK ME AAN, KIJK ME IN DE OGEN!!!"
Ondertussen zijn twee gegasmaskerde recruten in ABC-pakken bezig met emmers ijswater. Ik ga neer, met mijn blote buik op die ijsblok, mmm, dat valt nog mee... tot ik twee emmers ijswater over m'n lijf krijg! En nog een keer! OE..WOEFF, kkkou, ni gelachen!
"GENOEG!" roept Neptunus, "HIJ IS GESLAAGD."
Ik krijg onmiddellijk een bekertje met een dubbele whisky toegestoken en die ging er vlot in. Ondertussen sta je daar wel kletsnat in uwen blote op het dek en het vriest dat het kraakt terwijl heel die bemanning en alle collega's staan te lachen. Gauw naar beneden en andere kleren aandoen.

Geir had natuurlijk alles gefilmd, dus daar kunnen jullie later ook van genieten, ik krijg de DVD. En ik ben weeral een certificaat rijker: Arctic Sea Certificate, confirms that "Noorderling" has entered the Kingdom of the Polar Bear by passing the latitude of 80° North in April 2007 - The candidate can from this day and at all times call himself a truly ARCTIC SEA SAILOR. Getekend: Henry Djupvik, Commanding Officer, KV Svalbard

Foto: LT Håkon Lindberg

Jappen

Stralende dag met veel zon.

Er is een Japans TV-team mee op de expeditie en daar wordt nogal over geklaagd. Ze lopen iedereen voor de voeten en breken een hoop regels. En dan doen alsof ze geen Engels verstaan terwijl iedereen goed weet dat ze wel Engels kunnen. Krommenaas spelen ja.

Vandaag mochten ze mee met de helicopter en ik ben wat foto's gaan nemen in de hangar en op het helidek. Daar was Shibasaki - de regisseur - aan de piloten aan 't uitleggen hoe ze moesten vliegen en wat en hoe hij wou filmen. Mo vent toch, gelachen, dien uitleg was je reinste Keizer-van-Japan-stijl, met hand en tand. En dan die smoelen van die Noren die daarrond stonden, kostelijk.

Azuur III

Nieuwe locatie

We zijn op onze nieuwe locatie aangekomen. De meerpalen worden in het ijs gezet en we leggen aan. Een grote twee meter dikke ijsplaat wordt onze honk voor de komende week.
Coördinaat: 77°19'N - 06°16'W: 24:00u

Icebreaker

De wind is gaan liggen en het is rustig buiten. Ideaal om door het luik in de boeg te gaan hangen en te filmen. Geir is gaan lobbyen op de brug. We mogen!

De ankerruimte is een enorme klankkast, met een infernaals gehuil van ijs tegen staal. Helemaal vooraan zit een luik, stevig dichtgeschroefd en met een hydraulische arm. Eerst een lifeline aandoen en vastklikken aan een buis.
Open the hatch.... tsssjjjjjjjj: een venster in de boeg, fantastisch.
We varen, en het ijs komt op ons toe, en die boeg kerft erin. Meterdik ijs splijt krakend open en de zwarte diepte laat zich even zien: door de druk van het schip klappen die scheuren weer dicht in wolken van ijsstof en splinters. Andere barsten planten zich als een bliksemschicht voort tot in de verte. Het ijs protesteert luidkeels.
Geir en ik, we zijn in ons element, dit is leven man! We filmen en fotograferen dat het een lieve lust is: mooie beelden schuin naar beneden, en recht vooruit, en zie hoe die ijsplaten op ons toekomen, afgewisseld met plekken duister water.
Dit gaan we meer doen.

Isbjørn på styrbord!

IJsbeer, ijsbeer!!!
Gauw de telelens op de camera en naar buiten. Oef, koud en geen tijd om kleren aan te doen..., daar is ie, op het ijs aan de waterkant. Nieuwsgierig kijkt ie: wat komen die hier doen?

Er zijn vanop de brug massa's sporen in de sneeuw gespot. Dat worden dus veel ijsberen de komende dagen.

15:00 We zijn ongeveer op onze bestemming aangekomen maar er is geen ijs. We hebben vast ijs nodig om aan te kunnen meren. Rechtsomkeer dan maar, terug noordwaarts op zoek naar dikker ijs.

Gepletterd

Zonnig en -17°C, 81% luchtvochtigheid.
De open zee aan onze linkerkant is weer helemaal dicht gepakt met gillend ijs en het schip wordt verpletterd door de gewelddadige natuur. Een ijsbreker heeft een ronde romp, precies voor deze situaties, zodat het schip alleen maar omhoog wordt geduwd.

18:00 Straks vertrekken we naar de volgende locatie, ongeveer 85 zeemijl zuidwaarts. We weten niet wat voor ons ligt maar ijzig wordt het in elk geval.

21:00 We zijn vertrokken. Straks ga ik weer foto's nemen, goed aankleden want met de wind is het snel -40°C daarbuiten.

Amai, die wind snijdt door merg en been. Mooi pannekoekenijs gezien: ijs van zeewater neemt namelijk eerst de vorm aan van een pannekoek.


Coördinaat: 78°26'N - 02°03'W: 24:00u

Kabel

20:00
De kabel van de CTD is gebroken en de hele zwik ligt op de bodem van de Poolzee. 125 000€ kost dat spel.
Dit instrument meet de temperatuur en de saliniteit van het water. Hiermee kunnen we de verschillende waterlagen ter plaatse weergeven: de bovenste laag is voornamelijk smeltwater, dan een warmere tussenlaag met Atlantisch water - de golfstroom dus - en helemaal onderaan koud, arctisch water van de Poolzee. Door de sterke stroming stond de staalkabel waaraan de CTD vasthing onder zware spanning. Het schuren tegen de kiel heeft waarschijnlijk de kabel beschadigd.

Azuur II